تخم مرغ تراريخت براي مقابله با سرطان
منبع:
روزنامه اينديپندنت/25 دي 1385
دانشمندان بريتانيايي موفق به توليد مرغهاي تراريختي شدند كه تخم آنها حاوي داروهاي مقابله با سرطان است.
مؤسسه روزلين در ادينبورگ اسكاتلند، پيش از اين نيز موفق به توليد "تريسي"، گوسفند مولد دارو، و نيز "دالي" اولين گوسفند همسانهسازي شده گرديده بود. اكنون پژوهشگران اين مؤسسه 500 رأس مرغ نژاد "آي اس آ براون" (نتيجه آميزش نژادهاي "رودآيلند رد" و "رودآيلند وايت") دستكاري شده را توليد كردند. از آنجايي كه سفيده تخممرغ آنها كاربرد دارويي دارد، ميتوان هزينه توليد برخي داروهاي گرانقيمت را پايين آورد. اين دستاورد، قدم بزرگي در راه توليد مواد دارويي از دام به شمار ميرود. روشهاي رايج توليد داروهاي ضد سرطان و رماتيسم –مانند توليد پادتن در محيط آزمايشگاهي- بسيار زمانبر و پرهزينهاند. استفاده از جانوران تراريخت براي توليد چنين داروهايي ميتواند ارزانتر و سريعتر باشد، اما تا كنون پژوهشگران موفق به توليد تجاري دارو از محصولات كشاورزي نشده بودند.
دكتر "هلن سنگ" سرپرست تيم پژوهشي از مؤسسه روزلين اين يافته را در نشريه آكادمي علوم ايالات متحده منتشر كرده است. همچنين شركتهاي
آكسفوردبيومديكا (متخصص فناوري ژندرماني) و
وايراژن (براي تجاري كردن يافتههاي اين تحقيق) در اين تحقيق همكاري داشتهاند. آنها با استفاده از نوعي لنتيويروس(*) كه موجب بروز كمخوني در اسب ميشود پروتئينهاي داراي خاصيت دارويي را به ژن مسئول ساخت اووالبومين افزودند. اووالبومين 54 درصد پروتئين سفيده تخممرغ (حدود 2.2 گرم در هر تخممرغ) را تشكيل ميدهد. ژنهاي مزبور وارد سلولهاي بنيادي به دست آمده از جنين مرغ شدند و سلولهاي تراريخت حاصل با محلول حاوي سلولهاي عادي مخلوط شدند و مجموعهاي از سلولهاي داراي تنوع ژنتيكي (عادي و تراريخت) را تشكيل دادند. بخشي از سلولهاي تراريخت يادشده لوله فالوپ مرغ را تشكيل ميدهد و ژن پروتئين دارويي را حين تخمگذاري به تخممرغ منتقل ميكند.
پروتئينهايي كه ژنهاي مربوط به آنها به مرغ منتقل شده عبارتند از miR24 (پادتن مؤثر در درمان نوعي سرطان پوست) و پروتئين b-1a (نوعي داروي ضد ويروس كه تقويت كننده سيستم دفاعي بدن است).
جالب توجه آن كه اين ژنها به نسل بعد مرغها نيز منتقل شدند.
پيش از اين نيز از روشهاي مشابهي براي توليد دارو از شير بز، گوسفند، گاو، و خرگوش استفاده شده است، اما گروه پژوهشي معتقد است استفاده از ماكيان به عنوان "كارخانه توليد دارو"، به دليل توليدمثل سريع و ارزان بودن نگهداري، داراي مزيت نسبي بالاتري است.
"كارن جرويس" از شركت وايراژن معتقد است اين راهكار ميتواند كارامدترين روش توليد داروهاي تخصصي باشد. وي توضيح ميدهد: "ما پنج نسل از اين مرغها را پرورش دادهايم و همه آنها به ميزان بالايي مواد دارويي توليد ميكنند.
"اندرو وود" از آكسفوردبيومديكا معتقد است از همين راهكار ميتوان براي درمان بيماريهاي ديگري مانند پاركينسون، ديابت و انواع ديگر سرطان نيز استفاده كرد.
*لنتيويروسها گروهي از ويروسها هستند كه ماده وراثتيشان پس از انتقال به ميزبان ميتواند در ژنوم ميزبان پراكنده شود و توانايي بيماريزايي در سلولهايي را دارند كه در مرحله تقسيم سلولي نيستند.
لينك دائم |
نشاني الكترونيك |
__________________________________________________________________