سیب زمینی ترایخت بزودی در انگلستان کشت خواهد شد

روزنامه گاردین/ 1 شهریور 1385

مقامات رسمی بریتانیا اعلام کردند ممکن است از بهار سال آینده سیب زمینی تراریخت در بریتانیا کشت شود.
شرکت تولیدات گیاهی باسف از وزارت کشاورزی و امور روستایی بریتانیا درخواست مجوز برای کشت سیب زمینی تراریخت در دو مزرعۀ آزمایشی کرده است. این سیب زمینی ها به بیماری برگ سوختگی (قارچ «فیتوفتورا اینفستانس»Phythphtora infestans) مقاوم هستند. این بیماری در دهۀ 1840 میلادی/1220 خورشیدی منجر به بروز قحطی معروف ایرلند شد.
اگر «دیوید میلیباند»، رئیس وزارتخانه، این مجوز را صادر کند، این اولین کشت گیاهان تراریخت بعد از تحقیقات جامع سال 2003/1382 دولت انگلستان دربارۀ اثرات زیست محیطی گیاهان تراریخت خواهد بود.
این تصمیم مخالفان گیاهان تراریخت را نگران آلوده شدن منابع غذایی طبیعی به مواد تراریخت کرده است. در واقع، درخواست این مجوز نوعی ارزیابی افکار عمومی بعد از مخالفت گسترده مردم به شمار می رود. چندی پیش به دلیل منفی بودن نظر افکار عمومی نسبت به گیاهان تراریخت و نیز تخریب مزارع آزمایشی، شرکتهای چند ملیتی فعالیتهای پژوهشی خود در انگلستان را متوقف کردند.
اگر این مجوز صادر شود، شرکت باسف در آوریل (فروردین) سال آینده دو هکتار مزرعه را به صورت آزمایشی کشت خواهد کرد: یکی در دربی شایر (در مرکز انگلستان) و دیگری در موسسۀ ملی گیاهشناسی کشاورزی در کمبریج (جنوب شرق انگلستان). بعد از سه یا چهار سال دیگر، شرکت برای تولید تجاری و بازاریابی آن محصول درخواست مجوز دیگری خواهد کرد.
کلیه محصول به دست آمده از مزارع آزمایشی، با رعایت کلیه جنبه های ایمنی زیستی، به آزمایشگاه (جهت مطالعه) ارسال یا نابود خواهد شد. همچنین تیم پژوهشی باید مزرعه ها را در سالهای بعد زیر نظر بگیرد و سیب زمینی هایی را که در سالهای بعد ممکن است در مزرعه باقیمانده باشد نابود کند. آزمایشهای ارزیابی در کشورهای سوئد، آلمان، و هلند ادامه خواهد یافت. «بری استیکینگز» از شرکت باسف می گوید: «این اولین مطالعۀ گیاهان تراریخت در انگلستان است و ما باید عملکرد آن را در شرایط متنوع تر بررسی کنیم. من امیدوارم مردم و سازمانهای غیر دولتی این واقعیت را درک کنند که این کار، قدرت انتخاب مردم را بالا می برد.»
با وجود استفاده از قارچ کشها، «فیتوفتورا اینفستانس» سالانه 50میلیون پوند/85میلیون دلار به کشاورزی انگلستان خسارت می زند. برای مقاوم سازی سیب زمینی به این قارچ، پژوهشگران شرکت باسف ژنهای مربوط به مقاومت را از خویشاوندان وحشی سیب زمینی در مکزیک استخراج و وارد سلولهای سیب زمینی کردند. ژنهای مزبور با کشتن سلولهای مجاور بافت آلوده به قارچ، از گسترش بیماری در گیاه جلوگیری می کند.
«اندی بیدل» بهنژادگر شرکت باسف احتمال ایجاد آلودگی ژنتیکی توسط این محصول را ناچیز می داند؛ چرا که سیب زمینی برخلاف سایر گیاهان تراریخت به طریق غیرجنسی تکثیر می شود و معمولاً در مزارع به مرحلۀ تولید گرده نمی رسد.
«ژولین لیتل» سخنگوی معاونت صنایع تراریخت کمیسیون زیست فناوری کشاورزی می گوید: « این مشکل جالبی است. از زمان اتمام تحقیقات جامع دولت در خصوص اثر گیاهان تراریخت، هیچ آزمایشی در سطح مزرعه انجام نشده و بخش خصوصی بسیار علاقمند است بداند نتیجۀ این آزمایش چه خواهد بود.»
یک سخنگوی وزارت کشاورزی انگلستان گفت: «پیامدهای بهداشتی و زیست محیطی این طرح به دقت توسط یک گروه کارشناس مستقل از کمیتۀ مشاورۀ آزادسازی گونه ها بررسی می شود.»
«لیز رایت» از گروه دوستان زمین می گوید: «ما مطمئن نیستیم این کار خالی از اشکال باشد. مشکل اصلی اطمینان از باقی نماندن مادۀ گیاهی در مزرعه است. اگر دقت لازم صورت نگیرد، کشتهای سال بعد آلوده خواهند شد.»

پرسشهای متداول:
- گیاهان تراریخت چگونه تولید می شوند؟
ژنهای مطلوب از منابع دیگر (معمولاً گیاهان دیگر) استخراج و به ریختۀ ارثی گیاه زراعی افزوده می شوند. این کار می تواند به کمک ویروسی انجام شود که ریختۀ ارثی آن برای انتقال ژن دستکاری شده و خطری هم برای گیاه ندارد.
- آیا گیاهان تراریخت در انگلستان کشت می شوند؟
هنوز نه، ولی سال گذشته شش کشور اروپایی نسبت به کشت آن اقدام کردند.
- خطرات آن چیست؟
گردۀ برخی گیاهان تراریخت –نظیر کلزا- می تواند گیاهان عادی را بارور کند. برای جلوگیری از این امر، کشاورزان باید این کشتها را دور از کشتهای معمولی محصول مشابه انجام دهند. سیب زمینی تراریخت کمترین مقدار گرده را تولید می کند.
- بازار فروش سیب زمینی چقدر است؟
سیب زمینی چهارمین گیاه زراعی خوراکی دنیاست. کشاورزان سالانه 20میلیون پوند برای مبارزه با «فیتوفتورا اینفستانس» هزینه صرف می کنند
- مزیت سیب زمینی تراریخت چیست؟
سیب زمینی معمولی حدود 15 بار در فصل زراعی سمپاشی می شوند. این رقم برای سیب زمینی تراریخت تنها یک یا دو بار است
لينك دائم | نشاني الكترونيك |
__________________________________________________________________