بذر بيش از گرده در پراكندن گياهان تغيير يافته ژنتيكي موثر است
منبع: New Scientist

 

پژوهشگران هشدار داده اند احتمال آميخته شدن چغندر تغيير يافته ژنتيكي با خويشاوندان وحشي از طريق بذر بيش از گرده است.
پيش از اين توجه محققين به انتشار گياهان تغيير يافته ژنتيكي از طريق دانه گرده معطوف بود, چرا كه گرده ميتواند مسافتهاي بسيار زيادي را به كمك باد طي كند. اما يافته هاي جديد در فرانسه نشان ميدهد كه خطر انتقال از طريق بذر ميتواند بيشتر باشد.
"ژان فرانسوا آرنو", سرپرست تيم تحقيقاتي دانشگاه لي ميگويد: "بهترين توجيه براي پراكندگي اين گياهان, جابجايي اتفاقي اين بذرها به وسيله خاك حمل شده با ماشين است."
گروه پژوهشي "آرنو" براي رديابي انواع مختلف چغندر قند, از جمله دورگه هاي به وجود آمده بين گونه هاي وحشي و زراعي, از نشانگرهاي ملكولي استفاده كردند. آنها دريافتند كه دورگه هاي نيمه وحشي , كه بيش از گونه هاي تجاري بذر توليد ميكنند, تا فاصله 1500 متري مزرعه ها مهاجرت كرده و با زير گونه هاي ديگر چغندر نيز آميزش يافته است. از آنجايي كه دورگه هاي مزبور حامل ژنهاي مادري بوده اند, انتقال آنها بايد از طريق بذر -و نه گرده (كه حامل ژن هاي پدري است)- منتقل شده باشند.
"آرنو" بر اين باور است كه خاكي كه به منظور ساخت آب بند به مكانهاي ديگر برده شده ميتوانسه حامل بذر باشد. احتمال ديگر ميتواند اين باشد كه بذري كه به كارخانه حمل ميشده در ميان راه ريخته باشد.

با وجودي كه در اين پژوهش از گياه تغيير يافته ژنتيكي استفاده نشده است, نتايج به دست آمده از آن قابل تعميم است. به طور خلاصه نتيجه اين پژوهش اين است كه اثر حمل غير عمدي بذر در ارزيابي ايمني كشت چغندر تغيير يافته ژنتيكي دست كم گرفته شده است.
تيم تحقيقاتي در مقاله اي كه در همين مورد در نشريه علوم زيستي انجمن سلطنتي به چاپ رسانده اند, نتايج را "غير منتظره" توصيف كرده اند, چرا كه توجه بيشتر محققين به انتقال از طريق دانه گرده معطوف بوده است. به همين دليل وي هشدار ميدهد كه در انتخاب محل كشت چغندر قند بايد دقت زيادي به خرج داد. همچنين چغندر كاران بايد بقاياي مزرعه را در عمق زياد دفن كنند تا احتمال توليد بذر و اتشار آن به صفر برسد.
"جرمي سويت" از موسسه ملي گياهشناسي كشاورزي انگلستان در كمبريج ميگويد: "اگر ژني را وارد چغندر قند كنيد, اين ژن به طور اجتناب ناپذيري به خويشاوندان وحشي چغندر منتقل ميشود. به همين علت در ارزيابي ايمني توليد چغندر تغيير يافته ژنتيكي بايد به اين امر توجه داشت."