روش جديد حذف ژن در برنج
منبع: Nature
دانشمندان ژاپني روش جديدي را براي شناسايي و حذف ژن در گياهان پيدا كرده اند. روش جديد اين امكان را فراهم ميكند كه عمل هر ژن دقيقا معلوم و در نتيجه توليد گياهان تغيير يافته ژنتيكي منجر به گونه هاي مطلوبتر شود.
"شيگرو ايدا" و همكاران او در مركز ملي تحقيقات بنيادي زيست شناسي در اوكازاكي, ژن خاصي را در برنج حذف كردند. براي اين منظور آنها كارايي تكنيكي موسوم به "نوتركيبي يكسان" را افزايش دادند.
اين روش سالها در مطالعات مربوط به باكتري ها و مخمرها براي بررسي فرايندهاي درون سلولي به كار ميرفته است; ولي براي سلول هاي گياهي كارايي لازم را نداشته است. براي مطالعه فرايندهاي نظير توليد ميوه و مقاومت به خشكي, مطالعه ماده وراثتي گياه هميشه به طور تصادفي انجام شده است.
"ايدا" با تغييري در اين روش, آنرا تقريبا 10 برابر دقيقتر ساخته است, به طوريكه از هر 100 گياه يكي به اين روش جواب ميدهد. "بنجامين بور" از آزمايشگاه ملي بروكهاون در نيويورك, اين روش را "قابل اجرا در آزمايشگاه" ميداند. به گفته او اين روش وقتي كه پروژه تعيين توالي ماده وراثتي برنج به پايان رسيد, اهميت بيشتري پيدا ميكند.
"ايدا" ميگويد: "از نظر تئوري, اين روش بايد در تمام گياهان از جمله غلات قابل اجرا باشد" وي پيش بيني ميكند كه اين روش منجر به روشن شدن عملكرد هزاران ژن ديگر خواهد شد كه ميتواند منجر به افزايش عملكرد محصولات كشاورزي بينجامد.
به گفته "مارتين يانفسكي" از دانشگاه كاليفرنيا در سان ديه گو, اين پديده از نظر علمي امر جديدي نيست. او و همكارانش در 1997 (1376 شمسي) با همين روش ژني را در Arabidopsis thaliana حذف كردند. آنها در بين 750 گياه, موفق به پيدا كردن يك گياه نوتركيب شدند.
"يانفسكي" در عين حال اظهار ميدارد كه كارايي اين روش در غلات به خودي خود دستاورد بسيار بزرگي است. او مي افزايد: "توانايي تغيير يك ژن بدون تغييرات ناخواسته, تك انقلاب در مهندسي ژنتيك به شمار ميرود"
روشهاي فعلي به دليل اضافه شده ماده وراثتي ويروس ها و باكتري ها به ماده وراثتي گياه اعتراض طرفداران محيط زيست را بر انگيخته است. قابليت تغيير ماده وراثتي گياه بدون تغييرات نا خواسته ميتواند نگرانيهايي از اين دست را برطرف كند.